Pacifisme in België in het verleden en vandaag (20 november 2015 tot 21 februari 2016, Luik)

Belgen die hun leven gegeven hebben tijdens oorlogen worden elk jaar herdacht, maar wie herinnert zich diegenen die gevochten hebben voor de vrede? Wie weet dat ons land vier winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede heeft voortgebracht? Dat Belgische pacifisten actief hebben bijgedragen tot de oprichting van internationale instellingen met als doel het vermijden van conflicten. Dat in de jaren 1980 honderdduizenden betoogd hebben tegen kernraketten. Dat talrijke oorlogen (Korea, Vietnam, Irak…) burgerprotest hebben uitgelokt.

Deze tentoonstelling, georganiseerd door het Institut d’histoire ouvrière, économique et sociale (IHOES) en het Mundaneum, belicht deze weinig bekende geschiedenis. De 300 bijeengebrachte documenten (affiches, foto’s, tijdschriften, bewegende beelden …), waaronder zeldzame originelen, illustreren de actie van diegenen die het lef hadden te pleiten voor de vrede en de verdediging opnamen van iets wat vaak als een utopie wordt weggezet. Voor velen is wachten op de vrede onvoldoende en moet men met voorstellen komen om eraan te bouwen. Van de 19e eeuw tot vandaag worden soms concrete soms utopische suggesties naar voren geschoven. Internationaal recht, educatie en cultuur, verbroedering tussen volkeren, strijd tegen ongelijkheid worden aangeprezen als middelen om de oorlog te bannen. Voor anderen kan de strijd voor de vrede maar slagen door alle geweld te weren. Gewetensbezwaarden en “radicale” pacifisten maken die keuze individueel; zij maken van de geweldloosheid een strijdmethode. IJveren voor de vrede betekent ook opkomen tegen oorlog en al wat ermee gepaard gaat: het leger als voornaamste speler tijdens conflicten, de wapenwedloop en het politieke of economische imperialisme dat aan de basis ligt van vele oorlogen.
Nu België vandaag deelneemt aan militaire operaties in het buitenland, is deze tentoonstelling brandend actueel. Ze toont aan dat de vraagstukken opgeworpen door de vredesbewegingen sinds de 19e eeuw tijdloos zijn. Ze reflecteert over het begrip vrede en werpt een kritische blik op de manieren waarop dat begrip in het verleden misbruikt en gerecupereerd werd.
Tijdens de hele duur van de expo vinden animaties en activiteiten plaats rond het thema vrede. De volledige agenda is beschikbaar online.

Praktisch