Het feminisme van de ‘tweede golf’ in erfgoed, mondelinge geschiedenis en een tentoonstelling
Els Flour, Archief- en Onderzoekscentrum voor Vrouwengeschiedenis
Eind 2018 lanceerde het AVG-Carhif een erfgoedproject rond de vijftigste verjaardag van het zogenaamde ‘feminisme van de tweede golf’ (ca. 1970 – ca. 1985). In 2020 zal het een halve eeuw geleden zijn dat een nieuwe lichting feministische groepen, waaronder Dolle Mina in Vlaanderen en Marie Mineur in Wallonië, deze beweging in België lanceerden. Het project bestaat uit meerdere luiken: een erfgoedoproep met ontmoetingsmomenten, het vastleggen van mondelinge geschiedenis en een rondreizende tentoonstelling.
De erfgoedoproep beoogt om erfgoed beter in beeld te brengen en het bewustzijn over een duurzame bewaring te vergroten. De voorbije jaren vond een hele reeks persoons- en organisatiearchieven uit die ‘tweede golf’ onderdak bij diverse erfgoedorganisaties. Van de tientallen groepen en initiatieven die in de jaren zeventig actief waren, vaak kleinschalig en met een korte levensduur, zijn er evenwel veel waarvan nauwelijks of geen materiaal gekend is. De oproep wil daaraan verhelpen en biedt een uitgelezen kans om ook organisaties uit latere decennia en actuele feministische collectieven aan te spreken. Bovendien loopt er een apart traject rond de geschiedenis van organisaties van vrouwen met een migratieachtergrond. Aan Nederlandstalige zijde krijgt deze erfgoedoproep vorm in nauwe samenwerking met de partners in het project: Amsab-ISG, Archiefbank Vlaanderen, ella vzw, Fonds Suzan Daniel, Instituut voor Publieksgeschiedenis UGent en RoSa.
Deelnemers aan de Frans- en Nederlandstalige uitwisselingsdag rond ”vijftig jaar geheugen van de feministische beweging’ konden onder meer op stadsplannen hun feministische netwerk in kaart brengen.
Een Frans- en Nederlandstalige uitwisselingsdag brachten protagonisten uit verschillende generaties samen rond ‘vijftig jaar geheugen van de feministische beweging’. De deelnemers hadden er een actieve rol: ze konden onder meer op stadsplannen hun feministische netwerk in kaart brengen (afb. 1), een fragment uit hun geschiedenis toevertrouwen aan de verhalendatabank van Brussel Behoort Ons Toe / Bruxelles Nous Appartient, foto’s identificeren of een affiche maken over hun persoonlijke feministische parcours.
Aan Franstalige zijde maakt een luik mondelinge geschiedenis deel uit van het project (eerder was er een gelijkaardig initiatief aan Nederlandstalige kant). Er werden diepte-interviews afgenomen met 17 activistes uit de ‘tweede golf’. De opzet was origineel omdat ook het gros van de interviewers actief was geweest in deze beweging. Het AVG-Carhif begeleidde en omkaderde dit participatieve traject. Naast audio-interviews werden met de hulp van het collectief Dames Draaien / Elles Tournent videogetuigenissen gerealiseerd voor gebruik in projecten publieksgeschiedenis.
Als laatste luik van het project staat er een rondreizende tentoonstelling over het feminisme van de jaren 1970 in de steigers, die in februari 2020 van start zal gaan in het BELvue museum in Brussel.
Het project wordt uitgevoerd met steun van de Vlaamse overheid, de Fédération Wallonie-Bruxelles en de Vlaamse Gemeenschapscommissie en loopt tot juni 2020.
Contact
AVG-Carhif
Middaglijnstraat 10 – 1210 Brussel
www.avg-carhif.be | avg.carhif@amazone.be