KADOC - KU Leuven

Godfried Kwanten en Eva Weyns

Professor-ondernemer-bankier: Archief Theo Peeters

Theo Peeters (Maaseik, 1937) is emeritus hoogleraar Internationale Economie aan de KU Leuven. Na studies in Leuven en Berkeley, startte Peeters een academische loopbaan, maar hij beperkte zich nooit tot zijn opdrachten aan zijn Alma Mater. Als kabinetsmedewerker bij Mark Eyskens en als onderzoeker-publicist was hij op het einde van de jaren 1970 en het begin van de jaren 1980 medearchitect van het herstelbeleid en van het economisch federalisme. Hij vervulde eveneens verscheidene beheersfuncties in de bedrijfswereld (o.a. SN Air Holding, Brantano, Partena, Concentra, en uitgeverij Lannoo). Verder ontpopte hij zich tot topbankier, onder meer als voorzitter van Bank Brussel Lambert en via diverse mandaten bij KBC en haar voorlopers. Peeters nam ook het vicevoorzitterschap waar van de Hoge Raad van Financiën, en was van 2002 tot 2006 voorzitter van de Studiecommissie voor de Vergrijzing. Opmerkelijk is ook zijn beslissende bijdrage (via mandaten als beheerder en voorzitter) aan het reconversiebeleid van de Limburgse steenkoolmijnen in de jaren 1990.
Recent droeg Peeters zijn dossiers met betrekking tot zijn activiteiten buiten de academische context over aan KADOC. Gezien het recente en vertrouwelijke karakter van een aantal bundels is toestemming vereist voor raadpleging. Op termijn levert dit archief een wezenlijke bijdrage tot het onderzoek van enkele turbulente decennia op economisch en financieel vlak.

Persconferentie van Mark Eyskens n.a.v. het ontslag van zijn regering, 21 september 1981. Centraal zit zijn kabinetsmedewerker Theo Peeters. (KADOC - KU Leuven)

Zoeaven, soldaten voor de paus: Archief Pro Petri Sede

Een grote groep van zo’n 1.700 Belgen trok in de jaren 1860 naar de Pauselijke Staten, een gebied in Midden-Italië waar de paus soeverein was. Paus Pius IX (1848-1878) werd er vanaf ca. 1860 in het defensief gedrongen door koning Victor Emanuel II (1820-1878) en generaal Giuseppe Garibaldi (1807-1882) in hun strijd voor de eenmaking van Italië. De paus kon onvoorwaardelijk rekenen op vele vrijwilligers, zowel boerenzonen als adellijke jonkheren, vooral uit Frankrijk, Nederland en België. Zij werden zoeaven genoemd en konden, dankzij de steun van het Franse leger van Napoleon III (1808-1873), de paus enige jaren beschermen tegen Garibaldi’s roodhemden. Hun grootste overwinning was die in Mentana, een twintigtal kilometer ten noordoosten van Rome, op 3 november 1867. Drie jaar later viel Rome toch en trok de paus zich terug in zijn Vaticaan. De overlevende zoeaven keerden weer naar huis, maar koesterden hun heldenrol en bleven de paus trouw.

Reeds in hetzelfde jaar 1870, op 6 november, zag Pro Petri Sedi - Latijn voor ‘Voor de Stoel van Petrus’ - het licht. Deze vereniging richtte zich tot de oud-zoeaven en hun afstammelingen en later tot alle pauselijk gedecoreerden. Eind 2017 droeg ze haar archief, inclusief het eigen tijdschrift, over aan KADOC. Het overstijgt evenwel de eigen werking en omvat een brede documentatie over de zoeaven, niet alleen de Belgische. Het archief omvat onder meer boeken en tijdschriften (zoals het Franse L’Avant Garde. Bulletin des zouaves pontificaux, vanaf 1895), platen en prenten, foto’s (zoals zoeavenportretten) en zelfs kledij en wapens. KADOC zal het archief snel toegankelijk maken en wil het fenomeen van de ‘pauselijke soldaten’ verder kenbaar maken en het onderzoek erover stimuleren.

Het zoeavenkamp bij Rocca di Papa, ten zuiden van Rome, 1868. (KADOC KU Leuven)