Het geheugen van de UAntwerpen

Trudi Noordermeer

In mei 2013 besloot de Raad Dienstverlening van de Universiteit Antwerpen dat de Universiteitsbibliotheek (UB) ‘het geheugen van de UAntwerpen’ zou gaan organiseren.
De UB was al actief op dat gebied. Zo registreert de UB alle publicaties van de academici in de academische bibliografie en de volledige tekst wordt bewaard in het digitale repositorium. Ook de doctoraatsthesissen en masterthesissen bevinden zich in dit repositorium. De afdeling Bijzondere Collecties beheert - als erkende Erfgoedbibliotheek - de oude drukken, prenten, manuscripten etc.

Archief Rijkshandelshogeschool Antwerpen. In bijlage handgeschreven opdrachten van het ingangsexamen voor de Rijkhandelshogeschool Antwerpen in 1919.

Aan het ‘Geheugen’ zijn nu 3 elementen toegevoegd: het academisch erfgoed, het kunstpatrimonium en het universiteitsarchief. Als voorbereiding voor de daadwerkelijke oprichting werden pilootprojecten opgezet, waarbij eerste inventarisaties werden uitgevoerd. De UB is lid van het Interuniversitair Platform voor Academisch Erfgoed en de universiteiten voerden samen die inventarisaties uit. De administratieve en wetenschappelijke archieven van de UAntwerpen werden globaal geïnventariseerd. Voor het kunstpatrimonium werd een registratiemodel ontwikkeld, gebaseerd op standaarden. Als basis voor de registraties van deze verschillende materiaaltypes wordt Brocade gebruikt, de software ontwikkeld door Anet, het netwerk van wetenschappelijke bibliotheken en de automatiseringsafdeling van de UB. Brocade biedt de mogelijkheid om de diverse materiaaltypen zoals boeken, tijdschriften, prenten, archivalia alsook wetenschappelijke en museale objecten te ontsluiten.

In 2017 wordt de organisatie van ‘het geheugen’ vastgesteld. Het academisch erfgoed en de collectie moderne kunst worden onderdeel van de Bijzondere Collecties, onder leiding van conservator Tom Deneire. Daniel Ermens en Karen Bowen werken aan respectievelijk het academisch erfgoed en de collectie moderne kunst.

Archief van het Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap Antwerpen (KAGA), afbeelding uit het Gouden Boek.

De eerste inventarisatie heeft al enig inzicht gegeven in de aard en omvang van de archieven. Willem Vanneste zal met ingang van 1 november 2017 als eerste professionele universiteitsarchivaris van de UAntwerpen het Universiteitsarchief gaan leiden. De ontwikkeling van een strategisch beleid voor de huidige (digitale) archieven krijgt prioriteit. Ook komt er een eDepot waarin digitale documenten hopelijk op zeer lange termijn op authentieke en integere wijze beschikbaar kunnen blijven.

Prentkabinet van de Universiteit Antwerpen. Een kaart van de Stad Antwerpen uit 1969.

Wij hopen dat veel onderzoekers, studenten en andere bezoekers gebruik zullen maken van onze collecties. Dat kan in de gezamenlijke leeszalen van de UB en het Universiteitsarchief, maar veel materiaal zal ook digitaal beschikbaar komen via de website van de UAntwerpen. De website zal uitgewerkt worden, maar via volgende links kunt u alvast de stand van zaken zien. In 2018 kunnen wij u nader informeren over bovenstaande initiatieven.

Voor meer info:
https://academischerfgoed.be/
https://www.uantwerpen.be/nl/bibliotheek/collecties/bijzondere-collecties/
https://www.uantwerpen.be/nl/bibliotheek/collecties/archief/