Archief van de Benedictijnenabdij Sint-Andries in Zevenkerken

KADOC – KU Leuven

Vorig jaar droeg de monastieke gemeenschap van de Sint-Andriesabdij in Zevenkerken haar archief over aan KADOC. Deze voorname abdij, die zich nadrukkelijk op missionering heeft toegelegd, heeft een bijzonder rijke geschiedenis. Bezieler was Gerard van Caloen (1853-1932), benedictijn van de abdij van Maredsous. Als voorstander van een monachaal-missionair benedictijns kloosterwezen kreeg hij in 1893 van paus Leo XIII de opdracht om het uitstervende abdijleven van zijn medebroeders in Brazilië te herstellen. Daarvoor rekende Dom van Caloen op Europese monniken. In 1898 vestigde hij een procure in Sint-Andries Brugge, op gronden van zijn adellijke familie, voor de ondersteuning en de opleiding van kandidaat-missionarissen. Vier jaar later groeide die uit tot een volwaardige missieabdij, met van Caloen als abt. De abdij kon rekenen op de steun van verscheidene belangrijke families uit Brugge en omgeving, en werd gehuisvest in een monumentaal kloostercomplex. Onder diens opvolger, Dom Theodore Nève (1879-1963), werd de missieblik verruimd naar Congo (1910), China (1928), Polen (1939) en India (1952), werd de abdijschool een gerenommeerd onderwijsinstituut en kreeg de abdij internationale uitstraling door haar liturgisch apostolaat.

Dom van Caloen en de gemeenschap van Sint-Andries (1910) (collectie KADOC).

Het archief van de Sint-Andriesabdij is bijzonder indrukwekkend, omvangrijk én gaaf. Het documenteert in de eerste plaats de eigen geschiedenis van de internationale abdijgemeenschap, onder meer via de goed onderhouden kronieken, de briefwisseling van de abten met tal van buitenlandse bisschoppen, religieuzen en priesters en de vele honderden ledendossiers. Het is bovendien een ware parel voor de kerkgeschiedenis en de missionering in Brazilië en China. Het zorgvuldig bewaarde persoonsarchief van Dom van Caloen en dat van Dom Lou Tseng-Tsiang (1871-1949), een voormalig Chinees minister van Buitenlandse Zaken en zelfs eerste minister die in 1927, na zijn bekering tot het katholicisme en het overlijden van zijn Belgische echtgenote, in de abdij intrad, bieden een ongekende kijk op de kerkelijke toestand in respectievelijk Brazilië en China. Ook op de Congolese missie, met Mgr. Felix de Hemptinne, de ‘leeuw van Katanga’, als sleutelfiguur, en het apostolaat van de Brugse benedictijnen in Mauritius (1979-1985) en Californië (Valyermo, 1952-2006) werpt het archief een bijzonder interessante blik. En voor wie interesse heeft in de abdijschool, met haar gekende vakschool Sacré-Coeur, of voor wie er misschien zelf op de schoolbanken heeft gezeten, is er het omvangrijke schoolarchief. Daarnaast is er een uitgebreide audiovisuele collectie die alle aspecten van het apostolaat van Zevenkerken in beeld brengt.
Het abdijarchief van Zevenkerken werd door KADOC geordend en ontsloten en is toegankelijk mits toelating. De inventaris is raadpleegbaar via de website van KADOC. Aan de inventarisatie van het archief van Dom Lou wordt nog gewerkt met de hulp van een Chinese specialiste.