Archief Italiaanse katholieke missies naar KADOC
Kristien Suenens, KADOC
Wie aan katholieke missies denkt, denkt wellicht aan Congo, China of Amerika, waar veel Belgische missionarissen actief waren. Dat België zelf het actieterrein was, en nog altijd is, van ‘missie-activiteiten’, is minder geweten. In de loop van de geschiedenis zijn verschillende initiatieven ontstaan, vaak gestoeld op een nationale achtergrond en sterk verbonden met de verschillende migratiestromen in België. Voorbeelden daarvan zijn de Poolse, Sloveense of Italiaanse katholieke missies. Die werden opgericht om het geloof bij de eigen achterban of gemeenschap te versterken en om ervoor te zorgen dat de eigen taal en cultuur behouden blijven.
De eerste activiteiten van de Italiaanse katholieke missies in België startten aan het begin van de jaren 1920 in de regio rond Charleroi. Nadien zagen gelijkaardige initiatieven het licht in Seraing en Brussel. Als gevolg van de akkoorden tussen Italië en België in 1946 en de aanzienlijke migratie van gastarbeiders die daarop volgde, schoten de Italiaanse katholieke missies als paddenstoelen uit de grond. In de jaren 1950 erkende de Belgische kerk die missies als personele parochies. Vanaf de jaren 1980 daalde hun aantal. Ze doofden uit of fuseerden met nabijgelegen parochies.
Voorpagina van het Italiaanse katholieke missieblad Centro Cattolico Italiono, 1969 (collectie KADOC).
De voorbije jaren had KADOC verschillende contacten met de Italiaanse missies: de verkennende prospectie van de archieven bewaard in het Benelux-secretariaat in Brussel (2011), de kennismaking met de lokale werking in Genk (2012), of de presentatie van het rapport Italiani nel mondo dat uitgegeven werd door Fondazione Migrantes, het pastoraal orgaan van de Italiaanse bisschoppenconferentie (2016). Recent vonden de archieven van de missies in Brussel (Elsene, Schaarbeek en Sint-Gillis) en Limburg (Genk en Maasmechelen) hun weg naar KADOC. De nationale en internationale correspondentie, subsidiedossiers, flyers en brochures, vergadernotulen, documenten over ouderen- en jongerenwerkingen en periodieken bieden een boeiende kijk op zowel de religieuze als de socio-culturele ondersteuning van de Italiaanse gemeenschappen in een transnationale context.