Integrale veldanalyse van het cultureel erfgoed van stoel tot stad

In januari 2024 publiceerde het VAi Kenniscentrum de Integrale veldanalyse van het cultureel erfgoed van stoel tot stad. Dit rapport werpt een licht op het erfgoed van onze ontworpen omgeving. Het focust op de domeinen architectuur, stedenbouw, bouwbedrijf en vormgeving. De veldanalyse maakt een stand van zaken. Wie produceert dit erfgoed? Waar vind je dit erfgoed? Welke uitdagingen en opportuniteiten vormen zich rond dit erfgoed? Hoe ziet de toekomst eruit?

Het rapport geeft een overzicht van de toestand van dit erfgoed, brengt hiaten en huidige trends in kaart en wijst op kansen en noden. Die inzichten vertalen zich in een aantal aanbevelingen voor erfgoedbeheerders, dienstverleners en beleidsmakers. Daarnaast maakt deze veldanalyse ontwerpers en onderzoekers wegwijs in ontwikkelingen van de ontwerpdisciplines en de bewaarplaatsen van het cultureel erfgoed.

Registratie in VAi Archiefhub

In april 2023 lanceerde het VAi de VAi Archiefhub, een nieuw platform voor onderzoek naar architectuur, stedenbouw, bouwbedrijf en vormgeving. De Archiefhub is een instrument om te zoeken naar archief- en erfgoedcollecties over de ontworpen omgeving in Vlaanderen en Brussel. Naast archieven uit de VAi Collectie, zijn via de persoons-, organisatie- en eventrecords ook verwijzingen te vinden naar archieven die bewaard worden door andere bewaarplaatsen.

Om de VAi Archiefhub meer bekendheid te geven bij andere bewaarplaatsen en hun gegevens te updaten in het kader van de veldanalyse, stuurde het VAi Kenniscentrum in het voorjaar van 2023 hen de vraag om de beschikbare gegevens van hun instelling te controleren en na te gaan of al hun collecties rond architectuur, stedenbouw, bouwbedrijf en vormgeving in de VAi Archiefhub stonden. Het resultaat is een mooi overzicht van archiefbewaarplaatsen rond deze thema’s.

Deze grafiek toont het aantal archieven van stoel tot stad in 2023 per categorie van bewaarplaats. 42% van de archieven wordt bewaard bij gespecialiseerde architectuurarchieven, zoals het VAi in Vlaanderen en CIVA in Brussel. De overige archieven worden bewaard bij verschillende bewaarplaatsen in Vlaanderen en Brussel. 11% wordt bewaard bij de stads- en gemeentearchieven, gevolgd door de culturele archieven (9%), onderwijsinstellingen (8%), musea en Rijksarchieven (elk 7%). Verder vind je ook een klein aandeel bij bedrijven, federale wetenschappelijke instellingen, provinciale instellingen, heemkundige kringen, nalatenschappen, architectenbureaus…