Sport in het Liberaal Archief

Sébastien Baudart

Dit najaar loopt in het Liberaal Archief de tentoonstelling Archief Sportief! Hiermee plaatst het archief de sportgerelateerde stukken uit de eigen collectie in de kijker, met vooral om te beginnen heel wat archiefmateriaal van liberale sportverenigingen.

Het omvangrijkste sportarchief is afkomstig van Sportkring Deinze (SK Deinze). Deze voetbalclub werd op 12 maart 1926 opgericht door o.a. kinderwagenfabrikant Emile Torck, zijn zoon Georges Torck en Raymond Van Den Poel. Tijdens de Tweede Wereldoorlog groeide de voetbalclub uit tot een veelzijdige sportvereniging, waar ook aan hockey, zwemmen en tafeltennis gedaan werd. Vanaf 1946 concentreerde de club zich weer voornamelijk op voetbal. Het archief (2,44 m) loopt van het stichtingsjaar 1926 tot eind jaren 80, het einde van het voorzitterschap van Georges Torck. Het bevat statuten, verslagboeken (met ook heel wat informatie over wedstrijden en e.a. sportieve aspecten van de werking), briefwisseling, ledenlijsten, kasboeken, affiches, flyers en ander promotiemateriaal, fotoalbums en trofeeën, waardoor het een zeer gevarieerde kijk biedt op een halve eeuw sportbeleving in Deinze.

Hierbij aansluitend bevat ook het persoonlijk archief van voorzitter Georges Torck (archief: 1925-1988, 0,24 m) veel sportgerelateerd materiaal, onder andere (ere)lidkaarten en andere stukken van de Koninklijke Voetbalbond, La Gantoise, SK Deinze en andere voetbal- en sportclubs.

Ook van turnkringen bewaart het Liberaal Archief heel wat archieven, zoals Onze Jongens en Onze Meisjes uit Antwerpen (o.a. verslagen van vergaderingen, briefwisseling, dossiers m.b.t. jubilea en vlaggen), De Jonge Turners uit Deinze (o.a. een ledenboek/kasboek), Vriendenschaar uit Wetteren (o.a. een verslagboek en stukken m.b.t. de vaandelinhuldiging) en de turnafdeling van Geluk in ‘t Werk uit Gent (o.a. verslagboeken, een ledenboek, briefwisseling en een omvangrijke turnbibliotheek). Daarnaast is er het archief van de Belgische Liberale Turnbond (zowel intern bestuur als contacten met o.a. lokale turnkringen, het Belgisch Olympisch Comité en de Belgische Turnbond). Enkele uren filmmateriaal met manifestaties uit de jaren 1950 zijn eveneens bewaard gebleven en nu gedigitaliseerd.

Tot slot bevat de collectie nog kleine archieven van fietsersclubs (Veloclub De Blauwe Vogel uit Rupelmonde, Liberale Fietsersclub / Veloclub Vlug en Vrij onder de Zon uit Zele) en schuttersverenigingen (Handboogmaatschappij La Concorde, Balpijpmaatschappij De Onbestrijdbare en Balpijpmaatschappij De Ware Vrienden, telkens uit Wetteren).

Er zijn ook sporthistorische sporen te vinden in persoons- en verenigingsarchieven. Een fotoboek van minister Paul Kronacker bijvoorbeeld bevat beelden over het sport- en vrijetijdsgebeuren van de Antwerpse betere kringen van kort na de Eerste Wereldoorlog. Polowedstrijden, maar ook damestennis en zelfs een gemengd hockeyteam onderstrepen bovendien dat emancipatie zich duidelijk voortzette. Dit illustreert nog maar eens het niet te onderschatten belang en de kracht van de collecties van de culturele archieven, waar kleine vondsten toch grote maatschappelijke trends en evoluties kunnen weerspiegelen.

De inventarissen van deze archieven, alsook informatie over de tentoonstelling, zijn te raadplegen op de website van het Liberaal Archief.